به شکل ساده هنگامی که آهن در میدان مغناطیسی قرار میگیرد، تبدیل به آهنربا میشود. کار آهنربا هم تولید میدان مغناطیسی است، پس وقتی آهن نزدیک آهنربا قرار میگیرد تبدیل به یک آهنربای موقتی میشود و مشابه با حالتی که دو آهنربا با قطبهای ناهمنام جلوی هم قرار بگیرند، آهن و آهنربا به طرف هم جذب میشوند.
هر چقدر تکه آهن، به آهنربا نزدیکتر باشد، آهن تبدیل به آهنربای موقتی قویتری میشود و بهتر به سمت آهنربای اصلی جذب میشود. به همین دلیل وقتی آهنربا درون یک صفحه پر از براده آهن قرار میگیرد تا یک فاصله مشخص میتواند برادهها را جابجا کند. چون در فواصل دورتر میدان مغناطیسی آن آهنربا آنقدر ضعیف میشود که نمیتواند برادهها را به آهنرباهای موقتی پرقدرتی تبدیل کند.
این پدیده آهنربا شدن تحت تاثیر میدان مغناطیسی خارجی در مواد فرومغناطیس مانند آهن اتفاق میافتد. فرومغناطیس بودن ماده هم به ساختار الکترونی آن بستگی دارد و مواد فرومغناطیس دارای الکترون جفت نشده هستند.
وقتی که میدان مغناطیسی خارجی حذف میشود، ماده فرومغناطیس نرم (مانند آهن خالص) خاصیت مغناطیسی خود را از دست میدهد و به حالت اولیه بر میگردد. در حالی که در مواد فرومغناطیس سخت (مانند فولاد)، با حذف شدن میدان مغناطیسی خارجی، خاصیت آهنربایی باقی مانده و ماده تبدیل به آهنربای دائمی میشود.