میدان مغناطیسی ماه
در حال حاضر ماه میدان مغناطیسی ندارد، ولی بررسیهای جدید بر روی نمونههایی که توسط فضاپیمای آپولو به زمین آورده شده، نشان داده است که بین 3.5 تا 4.2 میلیارد سال پیش، میدان مغناطیسی ماه حداقل به اندازه میدان مغناطیسی زمین قدرت داشته است. در آن زمان فاصله ماه تا زمین تقریبا نصف فاصله کنونی بوده است و ماه با میدان مغناطیسی پرقدرت خود به ایمن سازی اتمسفر زمین از خورشید فعالتر آن دوران، کمک کرده است.
در آن دوران، خورشید بسیار فعالتر از زمان حال بود و بیش از 100 برابر، ذرات خورشیدی بیشتری در فضا منتشر میکرد و میدان مغناطیسی ترکیبی ماه و زمین، از اتمسفر زمین حفاظت کرده است. چند صد میلیون سال بعد، هسته ماه به آرامی سرد شده و در نتیجه میدان مغناطیسی آن نیز از بین رفته است.
محققان MIT معتقدند ماه دارای هستهای مذاب و به شدت چرخان بوده است كه نیروی مورد نیاز میدان مغناطیسی قدرتمندی را برای یك میلیارد سال تامین میكرده است. با اینهمه هنوز مشخص نیست انرژی این هسته از كجا تامین میشده و عمر آن چه زمانی به پایان رسیده است. محققان میگویند میدان مغناطیسی سیارهها به واسطه جریانهای هادی الكتریسیته در درون آنها ایجاد میشود. وجود فلز مذاب در درون هسته زمین، قلب این سیاره را به یك دینام تبدیل میکند، مولد جریان الكتریكی كه موجب پیدایش میدان مغناطیسی زمین میشود.
دینامهای سیارهای به واسطه فرایند القا ایجاد میشوند، فرایندی كه طی آن انرژی جریانهای رسانا و آشفته به میدان مغناطیسی تبدیل میشوند. برای مثال انرژی مورد نیاز برای حركت هسته مذاب زمین به واسطه سرد شدن سطح سیاره كه خود عامل بهجنبش درآمدن مواد مذاب اطراف هسته است، ایجاد میشود. اكنون محققان با بررسی نتایج مطالعات مغناطیسی ماموریت آپولو به این نتیجه رسیدهاند كه ماه نیز در هسته مذاب خود دارای یك دینام بوده است. به گفته محققان دادهها نشان میدهند برخلاف ابعاد كوچك ماه، مولد مغناطیسی این كره بسیار شدیدتر از زمین بوده و از 4.2 میلیارد سال پیش تا 3.56 میلیارد سال پیش نیز وجود داشته است.
نمونه سنگهایی كه طی ماموریتهای آپولو از سطح ماه جمعآوری شدهاند نشان میدهند این كره میلیاردها سال پیش دارای میدان مغناطیسی وسیعی بوده است. اما محققان تردید دارند كه این میدان نیز مشابه با میدان مغناطیسی زمین ایجاد شده باشد. محققان این امكان را میدهند كه نیروهای خارجی مانند برخوردهای كیهانی منجر به ایجاد پلاسمای داغ در كره شده و زمینه ایجاد میدان مغناطیسی قدرتمند و كوتاهمدتی روی سطح ماه را فراهم آورده است، رویدادی كه میتواند خاصیت مغناطیسی در سنگهای كشف شده روی ماه را توضیح دهد.
منابع
O’Callaghan, J. (2020, October 14). The moon had a magnetic field that helped protect Earth’s atmosphere. Retrieved November 10, 2020, from https://www.newscientist.com/article/2257286-the-moon-had-a-magnetic-field-that-helped-protect-earths-atmosphere/
Choi, C. (2017, August 10). A Real Dynamo: Moon’s Magnetic Field Lasted Far Longer Than Thought. Retrieved November 10, 2020, from https://www.space.com/37756-moon-magnetic-field-lasted-billion-years-longer.html